არაფერია ახალი მზისქვეშეთში

ნინი ბატიაშვილი

მე თამრიკო ვარ, ექთანი. ყოველთვის მინდოდა, ადამიანების ჯანმრთელობაზე მეზრუნა, მაშინ, როცა მათ ეს ყველაზე მეტად დასჭირდებოდათ. ან კიდევ ვის ვატყუებ?! ექთანი ვარ, იმიტომ, რომ პატარა გავთხოვდი, ქმარი მომიკვდა და ცხოვრება ამერია, სამედიცინოში ასი წელი სწავლა კიდევ არ შემეძლო, თან რა გაჭირვების წლები იყო?! ჰოდა, ექთანი ვარ საგიჟეთში. არც ისეთი საშიშია, სხვებს რომ ჰგონიათ, ხანდახან კარგადაც ვერთობი ხოლმე.

განსაკუთრებით, ერთი პაციენტი მიყვარს – ისეთი ბებოა, სიბერეშიც რომ ეტყობათ ხოლმე ძველი დიდებულება და სილამაზე. ძალიან პრობლემურ პაციენტად ითვლება, არავის უჯერებს, არც წამლებს სვამს, ყველა სიკეთესთან ერთად, ალცჰაიმერითაც დააჯილდოვა განგებამ; მთელ კლინიკაში მარტო მე მწყალობს, უფლებას მაძლევს, გრძელი, აბრეშუმივით თმა დავვარცხნო, ახალგაზრდობის ამბებსაც მიყვება ხოლმე, როცა ხასიათზეა, მაგრამ, რა თქმა უნდა, ერთი სიტყვაც არაა დასაჯერებელი.

დილას რომ დგება, ღამის პერანგზე კიდევ ერთ პერანგს იცვამს, მერე ქვედაბოლოს, მერე – მეორეს, მერე – ნაქსოვ ჯემპრს, ზემოდან – ჟაკეტს, ხანდახან ქვაბურა ქუდსაც იფარებს და ასე ჩაცმულ-დახურული მელოდება, როდის მივალ, რომ შემომჩივლოს, რა უხეშად მოექცა გუშინ ის, მეორე. ათასჯერ აუკრძალეს, მაგრამ მაინც ეწევა, გაუკიდებს ხოლმე ამ თავის სასაცილო, წვრილ სიგარეტს, გადაიყრის თმას ამაყად უკან, ნაფაზს მთელი ცხოვრების დარდს ამოაყოლებსო, გეგონება და ისე მეუბნება: „ეჰ, თამრო, იცი, რამდენ ბიჭს ვუყვარდი?!“

მასთან ყოფნა მეც მომწონს, იმიტომ, რომ დასმულ კითხვბზე პასუხებს არასოდეს მთხოვს; ხან რამე დაუჯერებელ, აბდაუბდა ამბავს მიყვება, ხან ჩუმდება და საათობით ზის ფანჯარასთან. არადა, დიდი ვერაფერი ხედი გვაქვს – მორიგი მახინჯი კორპუსი წამოგვიჭიმეს ცხვირწინ.

სხვა ექთნებთან დიდად არ ვმეგობრობ, მაგრამ ხაჭაპურებს რომ დავაცხობ ხოლმე სახლში, იმათთვისაც მიმაქვს, აბა, მე მარტო ვცხოვრობ და რა შავ ქვად მინდა იმდენი? ჰოდა, ამ პატარ-პატარა შესვენებებზე დედამთილებზე ლაპარაკი რომ მობეზრდებათ, პაციენტებზეც ჭორაობენ ხოლმე, ამ ჩემს ბებოზეც რა სისულელე აღარ გამიგია – ყველაზე დაუჯერებელი მაინც ის იყო, ნინომ რომ ციცოს უთხრა, მაგან ახალგაზრდობაში საკუთარი შვილები დახოცა, რომ ქმარი გაემწარებინაო. წარმოგიდგენიათ? შვილები რომ დაეხოცა, ციხეში იჯდებოდა, ქლიავო, მაშ, რა ეშმაკის მანქანა დაიხსნიდა?! ერთ დღეს ყური მოვკარი, რომ ამბობდნენ, ეგ ძალიან მდიდარი მეგრული ოჯახიდან არისო, დედოფალივით ცხოვრობდაო, მერე ვიღაც უცხოელს გაჰყვა ცოლად და მთელმა ოჯახმა მოიძულაო.

ბებოს თუ რამე დაეჯერება, ოდესღაც მართლა ჰყავდა ქმარი, ვიღაც ბერძენი – საქართველოში ჩამოვიდა და ერთმანეთი შეუყვარდათ, ესეც ადგა და გაჰყვა საბერძნეთში.

– ეჰ, თამრო, იცი, რა ძნელია, აესე მარტოდ ყოფნა უცხო ქვეყანაში? არა დედა, არა მამა, არა მეგობარი, ქმარი რომ გაწყენინებს, დამლაპარაკებელიც არა გყავს არავინ, მაგრამ სულელი რომ ვიყავი?! დავიღუპე მთელი ცხოვრება! – მეუბნება და უკვე მერამდენე ღერს უკიდებს.

ბოლო კვირა ძალიან მძიმე გვქონდა, მეც და ბებოსაც – ვერა და ვერ გადიოდა კუჭში, მერე წამალი დავალევინე და მოეშვა, როგორც იქნა, მაგრამ რაც ქნა, აიღო და უნიტაზიდან სულ ხელსაბანში გადმოაბრძანა. ოთახში რომ შევედი, იქაურობა ხომ ყარდა, ეს კიდევ იჯდა და ისე ბოროტად იღიმებოდა, გავშრი. გავუხეხე ეს ნიჟარა, ვაბანავე, ვუვარცხნი თმას, ვართობ, როგორც შემიძლია და მოვიდა, ქალბატონი, ლაპარაკის ხასიათზე, აეშალა საღერღელი.

– ჩემი ძმა კინაღამ გადაირია, იმას რომ მივყვებოდი, ავდექით და გავიპარეთ, აბა, მამაჩემს რას ვაკადრებდი, შენს მტერს მივყვები-მეთქი… აზრზე ხარ, თამრო, ოჯახი დავტოვე მაგის გამო, სადღაც ჯანდაბაში გავყევი, ორი შვილი გავუჩინე, იმისიანები კიდევ ვიღაცა ბარბაროსივით მიყურებდნენ. მაგას რას ვჩივი, ერთ დღეს გამომიცხადა, სხვა ქალი მომყავს ცოლად და კვირის ბოლომდე ბინა დაცალეო, – სივრცეში გაუშეშდა მზერა და მიწყნარდა. შემეცოდა, რაღაცნაირად, ქალურად. მე აღარც მახსოვს, როგორია, კაცი რომ გყავს, ამას კიდევ, ეტყობა, მაგრად უყვარდა ის თავისი ქმარი, სულ რომ მოგონილი იყოს, თვითონ ხო ჯერა?!

დაზამთრდა და ბებოს მდგომარეობა საგრძნობლად გაუარესდა, რეალობას აბსოლუტურად მოსწყდა, სიტყვებიც ავიწყდებოდა, ხშირად უკვე მეც ვეღარ მცნობდა, აგრესიული და ჭირვეული ბავშვივით იყო. საჭმელს უკვე ვეღარავინ აჭმევდა, ჩემ გარდა. ადრე მითხრა, ელარჯი მიყვარსო, ჰოდა, სახლში ვუკეთებდი ხოლმე, მომქონდა და ხელით ვაჭმევდი – კი არავინ მავალებდა, მაგრამ, რა ვიცი, მეცოდებოდა.

იმ დღეს ნერვები დამაწყვიტა, ვიცი, ბატონო, რომ გიჟია და არ უნდა მეწყინოს, მაგრამ გამოდიხარ რა ადამიანი წყობიდან ხანდახან! ვაჭმევდი, უცებ არ ადგა და ეს ელარჯიანი თეფში მაგიდიდან პირდაპირ იატაკზე არ მოისროლა?!

რას აკეთებ, მედიკო?!

არ იცი, შენ, თამრიკო, ელარჯის გაკეთება და, საერთოდ, სულელი ქალი ხარ! გელაპარაკები, გელაპარაკები და მაინც ვერაფერი გაგიგია. კიდევ ერთხელ მომითრევ ამ სალაფავს და მოგკლავ, იმ დაუნახავი ღორის კახპა ცოლივით! – თვალები ისე საშიშად აუციმციმდა, გავთავდი ქალი, მერე რაღაცა გაუგებარი სიტყვების ბუტბუტი დაიწყო:

არ ვიცი, მედიკო, ეს მეგრული და ქართულად მელაპარაკე, რა!

მეგრელი თავი გაბია, შე ბნელო, მე კოლხი ვარ! – ავდექი და გამოვედი, ისე გავბრაზდი, ორი კვირა აღარ მივსულვარ მაგასთან. ციცოს დავეღრიჯე და პაციენტი გამიცვალა, ოღონდ, იმხელა ვალი დამადო, გეგონება, ღვიძლი გადმომინერგა. ორი კვირა კი არ მინახავს, მაგრამ სულ ვკითხულობდი ციცოსთან ბებოს ამბავს, სულ თავის ქმარს ეძახისო, ბოლოს მითხრა, მგონი, ისიც დაავიწყდა, რომ მაგ ქმარზე გაბრაზებულიაო, წასულია მაგის საქმე, ძალიან ჩქარა უარესდებაო.

გული მომეწურა და საქმეს რომ მოვრჩი, მაინც შევაკითხე ოთახში ბებოს. იჯდა თავისთვის სევდიანი; საჭმელი მაგიდაზე დავუდგი და მივეფერე:

– მოდი, მედიკო, შენი საყვარელი ელარჯი მოგიტანე. ეგ რა გიჭირავს? მოდი, მოდი, თან ვჭამოთ და თან მომიყევი, როგორ გაიცანი შენი ქმარი.

ჩემკენ ნელა დაიძრა, ძალიან, ძალიან უცნაურად გაიღიმა, ხელში რაღაცა ვერცხლისფერი და წვეტიანი შეათამაშა და –

იასონი? უჰ, თამრიკო, მოვიდნენ გემებით!

აი, ახლა მართლა შემეშინდა.